OCD Subtypes en de Innerlijke Delen: Een IFS & Psychedelische Benadering
Inleiding Obsessieve-compulsieve stoornis (OCD) kent vele gezichten. Waar de ene persoon worstelt met een intense angst om anderen te schaden, is een ander gevangen in een eindeloze spiraal van existentiële twijfel of angst voor besmetting. Binnen de Internal Family Systems (IFS)-benadering zien we deze subtypes niet als afzonderlijke stoornissen, maar als unieke configuraties van beschermende delen die proberen een onderliggende pijn te reguleren. In deze blog duiken we in de meest voorkomende subtypes van OCD en hoe psychedelische therapie kan helpen bij het helen van de innerlijke dynamiek hierachter.
De Verschillende OCD Subtypes door de Lens van IFS
1. Harm OCD: De Angstige Bewaker en de Controledwang Bij Harm OCD is er een intense angst om anderen kwaad te doen. Dit deel is vaak een hyperwaakzame Manager die obsessieve gedachten inzet om controle te houden over mogelijke gevaren. De onderliggende pijn? Vaak een diepgewortelde angst om een ‘slecht’ mens te zijn.
2. Suicidal OCD: De Brandweerman als Overlevingsstrategie Bij Suicidal OCD is er een overweldigende angst om zichzelf iets aan te doen. Dit is vaak een Brandweerman-deel dat in paniek raakt en obsessief de mogelijkheid van zelfbeschadiging onderzoekt, terwijl het juist doodsbang is voor dat scenario.
3. Relationship OCD (ROCD): De Perfectionistische Manager ROCD wordt gedreven door een dwangmatige behoefte aan zekerheid in relaties. De Manager die hier aan het roer staat, probeert alle onzekerheid uit te bannen door eindeloze analyses en twijfel.
4. Pedophilia OCD: De Beschamende Criticus Dit subtype wordt gekenmerkt door indringende en ongewenste gedachten over pedofilie. Een Kritische Manager veroordeelt deze gedachten keihard, waardoor een vicieuze cirkel van angst en schaamte ontstaat.
5. Existentiële OCD: De Filosofische Zoeker Bij existentiële OCD is er een eindeloze drang om de betekenis van het leven te doorgronden. De Spirituele Zoeker kan hierin gevangen raken en dissociatieve angsten opwekken.
6. False Memory OCD: De Controledwang en Kritische Manager Mensen met False Memory OCD blijven eindeloos herkauwen over mogelijke fouten uit het verleden. De Kritische Manager probeert zekerheid te vinden, maar houdt de cyclus van twijfel juist in stand.
7. Scrupulosity (Religieuze OCD): De Spirituele Zoeker in Overdrive Bij dit subtype raken religieuze of ethische normen obsessief vervlochten met angst. De Spirituele Zoeker kan zichzelf opsluiten in rituelen en schuldgevoelens, uit angst voor morele falen.
8. Sexual Orientation OCD: De Kritische Manager en Perfectionist Hierbij is er een obsessieve twijfel over de eigen seksuele geaardheid. De Kritische Manager vraagt eindeloze bevestiging en de Perfectionistische Manager probeert absolute zekerheid te verkrijgen.
9. Postpartum OCD: De Hyperwaakzame Manager Bij Postpartum OCD overheerst een intense angst dat er iets vreselijks met de baby zal gebeuren. De Hyperwaakzame Manager scant continu op gevaar en zorgt ervoor dat de ouder compulsief geruststelling zoekt.
10. Contamination OCD: De Angstige Bewaker en Rituele Brandweerman Bij Contamination OCD is er een allesoverheersende angst voor ziekte of besmetting. De Angstige Bewaker voert strikte gedragsregels uit en de Brandweerman dwingt rituelen af.
11. Hyperawareness OCD: De Overactieve Bewaker Dit subtype draait om een dwangmatige aandacht voor lichaamsfuncties zoals ademhaling of slikken. De Bewaker gelooft dat er constante controle nodig is om deze processen niet ‘fout’ te laten gaan.
12. Magical Thinking OCD: De Magische Controleur Hierbij gelooft een deel dat bepaalde handelingen catastrofes kunnen voorkomen. Dit kan een Perfectionistische Manager zijn die orde wil scheppen in een chaotische wereld.
Psychedelische Therapie: Een Deur naar Diepere Heling
MDMA: Verzacht de innerlijke Kritische Managers en biedt ruimte om met compassie naar de obsessieve delen te kijken. Hierdoor kunnen de onderliggende Verwonde Kind-delen zichtbaar worden en geheeld worden.
Psilocybine (Truffels): Helpt rigide denkpatronen los te laten en biedt de mogelijkheid om een breder perspectief te krijgen op OCD-gedachten. Dit opent de deur naar flexibiliteit en nieuwe inzichten.
Conclusie
OCD-subtypes zijn geen op zichzelf staande ‘stoornissen’, maar strategieën van innerlijke delen om veiligheid te waarborgen. Met IFS kunnen we deze delen begrijpen en transformeren, terwijl psychedelische therapie ons helpt om de onderliggende kwetsbaarheid te helen. Door deze benadering ontstaat niet alleen verlichting van OCD-symptomen, maar ook een diepere, blijvende innerlijke vrijheid.
Meer weten over OCD? Lees ook deze blog:
https://levenskunstenaarschap.nl/ocd-als-copingsmechanisme-bij-complex-trauma-een-ifs-psychedelische-benadering/
