Voel je je uitgeput van het zorgen voor anderen? Lees hoe compassiemoeheid ontstaat, hoe je innerlijke delen meespelen en hoe je via IFS, mindfulness en psychedelische therapie de weg naar herstel vindt.
“Ik ben zo moe, maar ik weet niet hoe ik moet stoppen met zorgen.”
Deze woorden, uitgesproken door Sophie – een maatschappelijk werker met een groot hart – raakten me diep. In deze blog neem ik je mee in haar verhaal en verken ik hoe compassiemoeheid ontstaat, wat innerlijke delen ermee te maken hebben en hoe heling mogelijk is – via zelfcompassie, IFS en soms… een diepe innerlijke reis onder begeleiding van truffels.
Inhoudsopgave
Wanneer compassie pijn doet: over compassiemoeheid en het pad terug naar jezelf
- De zin die me raakte
– “Ik ben zo moe, maar ik weet niet hoe ik moet stoppen met zorgen”
– De ontmoeting met Sophie als spiegel - Wanneer ik mezelf verloor aan zorg voor de ander
– Het verschil tussen empathie en compassie
– Beschikbaar zijn ten koste van jezelf - De verborgen dynamiek: innerlijke delen aan het stuur
– De Helper, de Pleaser, de Criticus
– De wortels van compassiemoeheid in onverwerkt verdriet - Wat is compassiemoeheid écht?
– Inzichten uit traumawetenschap (Figley)
– Waarom juist voelende mensen risico lopen - IFS en compassiemoeheid: een innerlijke dialoog
– De Pusher, Pleaser, Criticus & het Verwonde Kind
– Van overlevingsstrategieën naar Zelf-verbinding - De poort van mijn hart: compassie als levend kanaal
– Een persoonlijke metafoor
– Hoe compassie stroomt als ik in mijn centrum blijf - Mindfulness & Zelfcompassie: thuiskomen in het nu
– MBCL en het cultiveren van innerlijke zachtheid
– Oefening in vertraging en zelfzorg - Psychedelische therapie: diepe heling voor het voelende hart
– Truffelceremonies als vensters naar binnen
– Innerlijk werk met IFS en Voice Dialogue - De weg naar herstel: van overleven naar leven
– Compassiemoeheid als uitnodiging tot transformatie
– Ruimte maken voor betekenis en vervulling - Voel jij dat het tijd is om terug te keren naar jezelf?
– Een uitnodiging tot heling
– Werken met IFS, MBCL, coaching en truffelceremonies
Wanneer compassie pijn doet: over compassiemoeheid en het pad terug naar jezelf
“Ik ben zo moe, maar ik weet niet hoe ik moet stoppen met zorgen.”
Het was een zin die me raakte, uitgesproken door Sophie, een maatschappelijk werker met een hart dat groter leek dan haar lichaam kon dragen. Ze gaf haar cliënten alles. En verloor langzaam zichzelf.
Sophie kwam bij mij omdat ze het gevoel had leeg te zijn. Niet depressief, maar wel uitgeput. Niet ongelukkig, maar wel ver weg van zichzelf. Tijdens onze sessies – via IFS, mindfulness en later ook psychedelische therapie – begon ze contact te maken met haar innerlijke wereld. Ze ontdekte hoe haar Pusher haar voortdreef, hoe haar Pleaser hunkerde naar waardering, en hoe haar Innerlijke Criticus haar elke vorm van rust misgunde.
Maar daaronder lag het: haar Verwonde Kind, dat zich al zolang niet gezien had gevoeld.
Toen ze tijdens een truffelceremonie zachtjes in contact kwam met dit kind-deel, huilde ze niet van verdriet – maar van herkenning. Ze vond een sleutel terug naar zichzelf.
Wanneer ik mezelf kwijt was aan zorg voor de ander
Over het verschil tussen empathiemoeheid en compassie
Er was een tijd waarin het geven vanzelf ging. Niet omdat ik mezelf opofferde, maar omdat er ruimte was. Ruimte in de dagen, in mijn hart, in mijn lichaam. En precies in die ruimte kon ik telkens weer thuiskomen bij mezelf, voelen wat ík nodig had — en van daaruit de ander ontmoeten.
Er was compassie. Helder, zacht en krachtig.
Maar langzaam, haast onmerkbaar, begon er iets te veranderen. Niet omdat ik minder ging geven, maar omdat het steeds voller werd. Meer cliënten. Meer mensen die iets vroegen. Meer momenten waarop ik dacht: ik moet beschikbaar zijn.
En ik was beschikbaar.
Maar ten koste van iets.
Wat ik niet meteen doorhad, is dat ik stap voor stap het contact met mijn eigen binnenwereld begon kwijt te raken. Niet volledig. Niet dramatisch. Maar genoeg om het verschil te voelen.
Ik deed nog steeds wat ik altijd deed.
Ik luisterde. Ik voelde mee. Ik stond open.
Maar ergens onderweg was de bedding weggesijpeld. De diepe, dragende stroom van compassie was langzaam vervangen door iets anders: een soort over-empathie. Een voelen voor de ander zonder genoeg voelen in mezelf.
En dat, ontdekte ik, is niet hetzelfde.
📍 Compassie is niet uitputtend. Empathiemoeheid wél.
📍 Compassie stroomt vanuit een innerlijk anker. Empathie zonder zelfverbinding trekt je uit je kern.
Wat ik inmiddels ben gaan herkennen, is dat het niet zomaar gebeurde.
Er waren innerlijke delen in mij die op de voorgrond kwamen: een loyale helper die altijd paraat stond, een alerte pleaser die bang was om iemand teleur te stellen, een verantwoordelijk ouderdeel dat de boel overeind wilde houden — ook als dat ten koste ging van mezelf.
Deze delen wilden iets goeds. Ze hebben me geholpen, jarenlang.
Maar wanneer zij het stuur overnemen, schuift mijn hart naar de achtergrond. Dan verlies ik het contact met de zachte plek in mij waar compassie zijn bedding vindt.
Het woord “compassiemoeheid” klopt eigenlijk niet. Want wanneer ik werkelijk in contact ben met mezelf, met mijn eigen gevoelsleven — ook de pijn, ook de kwetsbaarheid — dan opent zich iets groters. Dan kan ik vanuit die bedding aanwezig zijn voor de ander, zonder leeg te lopen.
Maar als dat contact wegvalt, wordt geven een overlevingsmechanisme. Dan geef ik niet meer vanuit mezelf, maar om mezelf te voelen. En zo ontstaat de leegte waar ik juist van wilde weglopen.
Wat ik heb ingezien, is dat compassie alleen mogelijk is wanneer ik geworteld blijf in mijn eigen ervaring. Dat ik mezelf niet hoef te verliezen in de pijn van de ander om betrokken te zijn. Integendeel: juist wanneer ik mezelf blijf voelen, kan ik werkelijk helend aanwezig zijn.
En de sleutel ligt vaak in het erkennen van die delen die me uit mijn centrum trekken. Niet met afwijzing, maar met eerbied. Door te luisteren naar hun intenties, hen te bedanken voor hun waakzaamheid, ontstaat er ruimte. En precies in die ruimte vindt mijn hart weer haar midden terug.
Wat mij helpt, steeds opnieuw, is een beeld — een metafoor die mij steeds weer terugbrengt naar de essentie:
✨ Mijn hart is een poort.
Geen gesloten kamer, maar een levende doorgang.
Wanneer ik contact maak met mijn hart, opent zich die poort naar iets groters: naar de liefde die ons allen verbindt. De universele liefde. En het is van daaruit dat compassie kan stromen — niet als iets dat ik moet doen, maar als iets dat door mij heen mag bewegen.
Als ik die verbinding verlies, wordt mijn hart als een poort zonder licht. Wat ik dan geef, raakt zijn bedding kwijt. Het droogt op, zelfs als ik blijf geven. En dat, weet ik nu, is wanneer empathiemoeheid ontstaat. Niet omdat ik te weinig geef — maar omdat ik mezelf uit het centrum van mijn geven haal.
💫 Echte compassie vraagt dat ik thuis ben in mijn eigen hart, zodat de liefde die groter is dan ikzelf via mij de wereld in kan stromen.
Dat is mijn oefening.
Mijn kompas.
Mijn thuiskomst.
Telkens weer.
💔 Wat is compassiemoeheid?
Compassiemoeheid, of “compassion fatigue”, wordt in de literatuur beschreven als de prijs van het zorgen. Het is een sluipende vorm van uitputting die ontstaat wanneer we voortdurend worden blootgesteld aan het lijden van anderen, zonder voldoende ruimte voor herstel.
De traumadeskundige Charles Figley noemde het “secondary traumatic stress”. Onderzoek wijst uit dat compassiemoeheid nauw samenhangt met burn-out, secundaire traumatisering en emotionele overbelasting. Vooral zorgzame, gevoelige mensen lopen risico. Niet omdat ze ‘te zwak’ zijn, maar juist omdat ze diep voelen.
🧩 De Innerlijke Delen: Een IFS-perspectief op Compassiemoeheid
Binnen het kader van Internal Family Systems (IFS) kunnen we compassiemoeheid zien als het gevolg van een disbalans tussen verschillende innerlijke delen:
- De Pusher: drijft je tot voortdurende prestaties – nooit genoeg.
- De Pleaser: zoekt erkenning en liefde via de ander.
- De Innerlijke Criticus: veroordeelt elke vorm van rust, grenzen of falen.
- Het Verwonde Kind: draagt de diepste pijn van afwijzing en onvervulde behoeften.
Wanneer deze delen het stuur overnemen en ons authentieke Zelf overschaduwen, verliezen we contact met wie we werkelijk zijn. We reageren in overlevingsmodus in plaats van vanuit aanwezigheid en verbinding.
In therapie nodigt IFS ons uit om deze delen te leren kennen, niet als vijanden, maar als beschermers met een verhaal. En om stap voor stap terug te keren naar de rustige kracht van het Zelf – die innerlijke ruimte waarin compassie stroomt zonder dat het ons uitput.
🌌 Mindfulness en Zelfcompassie: Terugkeren naar het Nu
Mindfulness leert ons aanwezig te zijn bij wat er ís, zonder te hoeven fixen. Het nodigt uit tot vertraging, tot voelen, tot weer contact maken met ons lichaam.
Zelfcompassie – zoals ontwikkeld door Kristin Neff en verder uitgewerkt in de MBCL-training – leert ons om dezelfde warmte aan onszelf te geven die we anderen zo natuurlijk schenken.
Deze twee vormen samen een krachtig pad om compassiemoeheid te herkennen, te doorvoelen en ermee om te gaan – zonder schuld, zonder oordeel, met zachtheid.
🧘♂️ In mijn aanbod van MBCL-trainingen (Mindfulness-Based Compassionate Living) begeleid ik je stap voor stap terug naar een compassievolle relatie met jezelf.
🍄 Psychedelische Therapie: Een Diepe Duik in het Innerlijk
Soms is voelen niet genoeg – soms moeten we herinneren wie we werkelijk zijn.
Psychedelische therapie, onder veilige en professionele begeleiding, biedt een venster naar de diepere lagen van ons bewustzijn. Middelen zoals psilocybine (truffels) of MDMA maken het mogelijk om rechtstreeks te communiceren met onze innerlijke delen, om oude trauma’s te doorvoelen én te helen.
In mijn truffelceremonies werk ik met een zorgvuldig opgebouwde setting, waarin je gedragen wordt door ritueel, compassie en een bedding van veiligheid. De innerlijke reis wordt steeds geïntegreerd met methoden als IFS, psychodrama en Voice Dialogue.
“Het was alsof ik mezelf voor het eerst écht zag,” vertelde Sophie na haar truffelreis. “En in plaats van door te gaan, kon ik voor het eerst gewoon zijn.”
🌱 De Weg naar Herstel: Van Overleven naar Leven
Compassiemoeheid is geen eindstation. Het is een roep van je ziel: “Waar ben jij?”
Het vraagt moed om te stoppen met zorgen. Om jezelf op de eerste plaats te zetten. Maar het is precies daar – in die keuze voor zelfliefde – dat de transformatie begint.
Van overleven naar leven.
Van leegte naar betekenis.
Van vermoeidheid naar vervulling.
💬 Voel jij dat het tijd is om terug te keren naar jezelf?
Ik begeleid mensen zoals jij – hulpverleners, therapeuten, coaches, zorgers – op het pad van heling, herverbinding en levenskunst. Samen onderzoeken we waar jij uit balans bent geraakt, welke delen jouw energie opslokken en hoe je weer kunt leven vanuit je ware Zelf.
➡️ Vraag een vrijblijvend kennismakingsgesprek aan
➡️ Ontdek de kracht van IFS, MBCL en integratieve coaching
➡️ Verdiep je in een truffelceremonie met therapeutische begeleiding
➡️ Of start een individueel traject voor herstel van compassiemoeheid
📞 Voel jij dat het tijd is om terug te keren naar jezelf?
Bekijk mijn aanbod van coaching en therapie, truffelceremonies, MBCL-trainingen of plan een vrijblijvend kennismakingsgesprek.
